İngiltere’ye ait uçağın düşmesinin ardından beşinci nesil savaş uçağı F-35’lere ilişkin tartışmalar yeniden alevlendi. Düşmelerin nedenlerini değerlendiren uzmanlar, F-35’lerdeki riski açıkladı.
İngiltere’ye ait bir F-35B savaş uçağının Akdeniz’de rutin operasyon sırasında denize düşmesinin ardından beşinci nesil savaş uçağı F-35’lere ilişkin tartışmalar yeniden alevlendi. 100 milyondan fazla sterline mal olan bu kaza, İngiltere’nin ilk F-35 kaybı olurken, daha önce de F-35’ler birçok kez kaza kırıma uğramıştı. ABD’ye ait 4 F-35 ve Japonya’ya ait bir ait F-35 savaş uçağı değişik tarihlerde düşmüştü.
TEK MOTORLU OLMASI RİSK
ABD’nin ülkemize vermediği F-35’lerin düşmesinin nedenlerini Emekli Hava Pilot Korgeneral Dr. Erdoğan Karakuş ve Savunma Politikası Analisti Turan Oğuz’a sorduk. Karakuş, ABD’de bir senede pilotların bayılması nedeniyle 22 adet F-16 düştüğünü hatırlatarak “ABD, daha fazla kıymet verdiği F-15 ve F-22 gibi uçakları kaybetmemek için çift motorlu yapıyor. Bol miktarda ürettiği, kendisine göre ucuz olan F-35 ve F-16’larise tek motorlu. F-35 gibi tek motorlu uçakların en büyük tehlikesi motorda arıza, motor durması ve motor yangını gibi hususlardır. Çift motorlu uçaklarda bu ihtimal daha azdır” dedi.
‘DÜŞÜŞÜN NEDENİ BİREYSEL HATALAR’
Akdeniz’de düşen F-35’ten pilotun atlama koltuğuyla kurtulduğunu belirten Savunma Politikası Analisti Turan Oğuz ise şunları söyledi: Onun şahitliğinde problem tanımlanmaya çalışılacaktır. Projede bir hata olup olmadığı araştırmalar sonucunda ortaya çıkacaktır. Bizde de bu tür kaza kırım olayları yaşanıyor. Bugüne kadar maalesef; 25-30 civarında F-16 kaybettik. F35’in düşmesi, popüler bir uçak hâline gelmesi nedeniyle ilgi çekiyor. Ama bugüne kadar sisteme yönelik tekrarlanabilir bir hata ile düştüğüne dair herhangi bir çalışmaya rastlamadım. Dolayısıyla bireysel hatalardan kaynaklı olduğunu düşünüyorum. Kaza kırım raporu yayınlanırsa takip etmek lazım.
RUSLAR ENKAZIN PEŞİNDE
İngiliz ordusu, Akdeniz’de düşen F-35 savaş uçağının denizden çıkarılabilmesi için ABD’den yardım isterken, uçağın Rusya’nın eline geçmesine karşı tedbir alındı. Bir hava kuvvetleri yetkilisi “Rusların bir F- 35’e sahip olmayı çok isteyeceklerinden emi- nim. Böyle bir hareket diplomatik bir krize de yol açar” değerlendirmesinde bulundu.