İngiltere, F-35’lerin donanma versiyonu için verdiği 138 adet siparişin 90’ını iptal ederek, sadece 48 tane jet alacağını duyurdu. Askeri harcamalarda ciddi kısıtlamalara giden İngiliz hükümeti, savaş uçağında parayı 6. nesil ve yerli olarak üretilen “Tempest”e yatıracak. 3 ülkenin ortak projesi için bir dönem Türkiye’nin de adı çekmiş, ancak resmi bir adım atılmamıştı.
İngilizlerin en prestijli gazetelerinden The Sunday Times’ta yer alan habere göre; İngiliz hükümeti tüm askeri harcamalarında ciddi bir kısıntıya gitme kararı aldı.
Bu durumdan F-35 savaş uçakları da etkilendi. Ağustos 2020’de yüzde 50 azaltılacağı söylenen siparişin boyutu yüzde 65’e çıktı:
İNGİLTERE PARASINI YERLİ UÇAĞI “TEMPEST”E YATIRACAK
“Lancashire’da inşa edilen Tempest savaş uçağı için 90 adet F-35 siparişi iptal edildi. 24 tane ‘yaşlı’ Typhoon savaş jeti de erken emekli olacak. Drone’lar giderek daha da yaygın hale geldikçe, diğer uçak filoları hizmet dışı bırakılacak.”
“BU TARZ PROGRAMLARDA DEĞİŞİKLİKLER OLABİLİR”
Meclis’te komiteye mülakat veren İngiltere Savunma Bakanlığı Daimi Sekreteri Stephen Lovegrove, bu tarz uzun süreli projelerin gidişatında değişiklikler olabileceğini belirterek, “Henüz satın almadığınız silahları satın aldığınızda teknolojisi eskimiş olabiliyor. Veyahut da daha azına ihtiyaç duyuyorsunuz ya da değişen tehditler farklı yetenekleri ortaya çıkartabiliyor” dedi. Nihai açıklama ise 16 Mart’ta yapılacak.
SAVUNMA BÜTÇESİNDE KISILAN SİSTEMLER
İngiltere’nin askeri teçhizatlarda gittiği kısıtlamalardan bazıları:
- 80 bin olan asker sayısı 2024’de 72, 2030’da 70 bin olacak.
- 24 Adet Typhoon savaş uçağı erken emekli edilecek.
- F-35 alımı 138’den 48’e düşürüldü.
- 5 adet planlanan E-7 uçağı 3 adet olarak revize edildi.
- 600 adet Warrior zırhlı muharebe aracının modernizasyonu iptal edildi.
- 14 adet C-130J emekliye sevk edilecek.
- Lojistik helikopter filosunda 45 adet azaltma yapılacak.
- Eski model bazı obüs ve top sistemleri emekli edilecek.
TEMPEST’IN ÖZELLİKLERİ
Uçak, ülkenin hava savunması için kilit bir rol üstleniyor. F-35’ten çok daha üstün olması için tasarlanan uçak, F-22 Raptor’u andıran bir tasarım üzerine kuruluyor. Delta kanat yapısını benimseyen ve bünyesinde iki jet motoru taşıyacağı görülen Tempest, hipersonik füzelerle donatılacak. BAE Systems, Rolls-Royce, MBDA, Leonardo, Defense Equipment & Support ve RAF Rapid Capability Office ortaklığında geliştirilen uçak, yaklaşık 3 milyar dolarlık bir fonla destekleniyor. Lazer silahların da kullanılacağı belirtilen yeni nesil savaş uçağı, özel iletişim sistemleriyle uçan bir komuta yönetim merkezi olarak kullanılacak. İhtiyaca bağlı olarak oldukça özelleştirilebilir olacağı söylenen uçağın, 2035 yılında operasyonel hale getirilmesi hedefleniyor. Önünde uzun bir araştırma, geliştirme ve üretim süreci olsa da bu proje İngiltere için büyük önem arz ediyor. Bu uçak sadece savunma değil, yerel savunma sanayisini canlandırmak adına da önemli bir rol üstleniyor.
PROJENİN 3 ORTAĞI VAR
6. nesil savaş uçağı Tempest programına İngiltere, İsveç ve İtalya’nın ortaklığında devam ediyor.
Projeye, Japonya, Hindistan ve Türkiye’nin ilgisi olduğu biliniyor, ancak bu güne kadar resmi bir adım atılmadı.
TÜRKİYE F-35 PROGRAMINDAN NEDEN VE NASIL ÇIKARILDI?
Türkiye programa ilk basamaktan girmiş ve yaklaşık 120 adet jet siparişi vermişti. F-35’lerin ana üreticisi konumunda olan ve çok sayıda kritik parçayı imal eden Türkiye, Rusya’dan S-400 alımı sebebiyle Washington yönetimi tarafından programdan tamamen çıkartılmıştı. Türk Hava Kuvvetleri için üretilen ve ülkeye gelmeden önce ABD’de son uçuşlarını yapan 6 jet ise, Amerikan Hava Kuvvetleri’ne teslim edilmişti.
Pentagon Sözcüsü Yarbay Thomas Campbell, daha önce Rus basınına yaptığı açıklamada, Türkiye’nin F-35 üretimindeki payının 2021 ve 2022 yıllarında daha da azaltılacağını söylemişti. ( HABER7 / DETAY HABER)