Değerli okurlar, ekonomi seçim sonrasına hazırlanıyor. 31 Mart 2024 yerel seçimlerini izleyen ilk gün 1 Nisan. Şaka gibi sürprizlerle karşılaşabiliriz. Vergi ve harçların artırılması, devletin karar verdiği yönlendirici doğal gaz, elektrik ve akaryakıt zamları, şekerden sigaraya, tarım ürünlerinden sinai mamullere kadar tam bir domino etkisini yaşayacağımız yüksek ihtimal.
THY yönetimi de seçimden sonra başlayacağı söylenen stagflasyon (enflasyon ile birlikte durgunluk yaşanması) riskini gözeterek önceden tedbir almak için klasikleşen B planını devreye sokma kararı aldı: İşten çıkartma…
Bu kez hedefte doğrudan kabin var. Geçmişte yer personelini ve kabini hedef seçen THY, bu kez yer personelini kenarda tutmayı tercih etti. Yapılan açıklamaya göre, EYT’liler dahil emeklilik için tüm şartları sağlayanlar dilekçe vermeleri halinde emekli olabilecek ve tüm haklarının yanısıra 4 brüt ikramiye kadar da ek ödeme alacak.
Peki daha önceki kampanyalarda(!) nasıl bir yöntem uygulanmıştı?
3 sene önce, Kampanya kapsamında emekli maaş hakkına ilk kez 2020’de kavuşacak olanlarla 15 yıl+ 3600 gün primi tamamlayanlara Kıdem Tazminatının yanısıra 4 aylık da brüt ücret verileceği belirtilmiş. Kabindeki tasfiyeyi cazip hale getirmek için de 4 aylık brüt ücrete kredili uçuş parası da eklenmişti. Ayrıca THY’de en az 10 yıllık çalışması olmak kaydıyla pass ve ced bilet hakları tanınmıştı
Anlaşılıyor ki, 2016 anlayışına geri dönülmüş. Kredili uçuş parası 4 maaş ek ücrete katılmamış bu kez.
Unutmadan, 2016 kampanyasında şöyle bir soru vardı:
“Teşvik maili bana da geldi. Çalışmaya devam etmek istiyorum. Herhangi bir işlem yapmam gerekir mi?” THY’miz bu soruya şöyle cevap vermişti:
“Hayır, çalışmaya devam etmek istediğinizden herhangi bir işlem yapmanıza gerek yok yoktur. İşten ayrılmak istemeyen çalışanlarımıza herhangi bir işlem/yaptırım uygulanmayacak, tercih yapmaya zorlandırılmayacaktır. Durumunuzda değişiklik olmayacağından aynı koşullarla çalışmaya devam edebilirsiniz.”
Bu sene böyle bir taahhüt verilmedi bildiğim kadarıyla. Dolayısı ile emeklilik şartlarını tamamladığı ayın son gününe kadar dilekçe vermeyen kabin personeli bir süre sonra “bir vesile” ile işten çıkartılabilir. Yani sayın THY’miz diyor ki, emekli maaşı alacak hale geldiğin anda dilekçeni ver, ben de sana 4 ikramiye kadar ek para vereyim. İyi de bugün emekli oldun yarın emekli maaşı almıyorsun ki. İşlemler en az 3-4 ay sürüyor. Verdiğin 4 maaş ikramiye de bu dönemi telafi etmez ki. Hele bir de kabin memuru kirada oturuyorsa yandı gülüm keten helva. Haa diyeceksiniz ki, maaş bağlansa ne olacak? Özellikle EYT’li isen alacağın para 8-10 bin lira civarında. Önce ikramiyeyi takviye edecek sonra da kıdem tazminatını. 2 sene sonra, yeni bir işe girmedi ise açlık ve yoksulluk sınırlarının arasında bir yerde hayatta kalmaya çalışacak. Bir de okuyan çocuğu, bakıma muhtaç anası babası varsa durum daha da vahim.
İşin bir de pass bilet boyutu var. Biliyorsunuz, emekli olanlara THY’de en az 10 yıllık çalışması olmak kaydıyla pass, zed ve ced bilet hakları tanınıyor. Peki daha önce bir başka işte veya bir başka havayolunda çalışıp THY’ye geçen ve emekli hakkını kazandığı tarihte THY’deki kıdemi 10 yılın altında kalanlar ne olacak? Pass ve türevi biletleri alamayacak. Bu işe bir çözüm bulunmalı bence. Örneğin emekliliğe hak kazandığı tarihte 9.5 yıl kıdemi olanların emekliliği 6 ay ötelenip 10 yılı doldurması beklenebilir veya kıdem şartı 8-9 yıla düşürülebilir.
Bu yıl açıklanan teşvik kampanyasının bir başka özelliği de “sürekli operasyon” olması. Yani bundan sonra her ay emekliliği hak edecek personelden otomatik olarak dilekçe istenecek. Benim asıl merak ettiğim, bu işlem tüm kabine veya tüm personele istisnasız uygulanacak mı? Yoksa şefler, müdürler, başkanlar veya torpilli olanlara ses edilmeyecek mi?
İşin özü, THY yaklaşan riskin çözümünü yine personel üzerinden bulmuş görünüyor. İş barışını bozan, moral – motivasyonu, sadakat ve aidiyet duygularını ortadan kaldıran bu kolaycı yaklaşımın alternatifleri neden düşünülmez? Ama esas önemlisi her ay THY çalışanlarından milyonlarca aidat toplayan Hava iş sendikası ne düşünüyor acaba? Yine THY Genel Müdürlük binasının dışında kaldırımın üzerinde toplaşıp esip gürlerler mi, ne dersiniz?
Pass bilet,tazminat artı ne verirse yarın çıkarım net,konuşmaya gerek yok.
THYnin eylül ortasında yayınladığı duyuruda EYTlilerin de kapsam içinde olduğu açıkça yazılmış.
8-10 bin lira derken, komik
İyi de EYT liler ile yollarını ayiracagini nerden çıkardınız? Normal emekli hariç EYT ile devam kararı almıştır.
Önce devlet memurlarından başlanarak, devletteki emekli fosiller temizlenmeli. Devlet özel bütün emeklilere yol verilmeli ki yeni nesil iş bulabilsin. Emekli etmiyor diye devlete küfredenler haydi uzayın bakalım. Ense tıraşınızı görelim.
THY Teknik için bu karar ne zaman alincak.
Mikail Bey haber bekliyoruz