Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nda 4 yıllık Hava Harp Okulu‘nu bitirip teğmen olarak mezun olanlar, sağlık muayenesinin ardından pilotaj eğitimine başlıyorlar. İzmir Çiğli’de 2. Ana Jet Ana Üs Komutanlığı’nda SF-260 tipi tek motorlu pervaneli uçaklarla başlayan eğitim süreci, ardından turboprop motorlu KT-1T’lerle devam ediyor. Üçüncü aşamayı ise T-38M uçakları oluşturuyor. Çiğli’de bu eğitimi bitiren pilotlar, Türk Hava Kuvvetleri ‘gümüş pilot brövesi’ almaya hak kazanıyor.Bu temel eğitimin maliyeti 6 milyon 865 bin 797 TL.
SAVAŞA HAZIR HALE GELMESİNİN MALİYETİ 27 MİLYON TL
Temel eğitimi kura sonrasında görev yapılacak uçak tipleri için harbe hazırlık ve ardından tam harbe hazırlık eğitimi izliyor. Harbe hazırlık geçiş eğitiminin maliyeti ise pilot başına 7 milyon 914 bin 939 TL. Bunun sonrasında ise görev yapılacak uçak tipleri yani F-4E 2020 veya F-16 için eğitim izliyor. Bu eğitim F-4E 2020’ler veya F-16’lar 12 bin 547 bin 396 TL. Yani bir pilot adayının pilotaj, harbe hazırlığa geçiş ve sonrasında tam harbe hazır olması tam 27 milyon 298 bin 122 TL. Bu eğitim yaklaşık 2 yıl sürüyor. Uçuş saati ise ortalama 250 civarında. Ardından pilot teğmenler filolara tayin oluyor ve göreve başlıyor.
Uçuş saati tecrübesi 400’e ulaşanlar ikili kol lideri oluyor. Yani iki uçak birlikte göreve giderken önde lider olarak uçuyor. Daha tecrübesiz olan iki numara yanında görev yapıyor. F-16’da 400 saatlik tecrübeye ulaşmanın maliyeti 27 milyon 900 bin 930 TL. Aynı süreç F-4E 2020’de ise 31 milyon 858 bin 552 TL’ye çıkıyor.
Dört uçakla gerçekleştirilen uçuşlarda, göreve minimum uçuş saati 600 olan lider önderlik ediyor. Bir F-4E 2020 dörtlü kol liderinin bu saate ulaşmasının devlete maliyeti 43 milyon 24 bin 178 TL. F-16’da ise bunun maliyeti 37 milyon 256 bin 822 TL.
Uçakta öğretmenliğe ulaşmak için en az 750 saat uçuş yapılması şart. Bu tecrübeye genellikle Kıdemli Üsteğmen rütbesinde ulaşılıyor. Öğretmen bir pilotun uçuş tecrübesine ulaşmasının F-4E2020’de maliyeti 52 milyon 607 bin 480 TL. F-16’da ise bu rakam 45 milyon 677 bin 15 TL.
DEVLETE MALİYETLERİ 100 MİLYON TL
Ancak 15 yıllık mecburi hizmeti sonuna gelen bir Hava Pilot Binbaşı rütbesindeki F-16 veya F-4E 2020 pilotunun uçuş saati en az 1500’e kadar çıkabiliyor. Yani bu uçuş saatine ulaşmak için devlete maliyeti ortalama 100 milyon TL’yi geçiyor.
NE KADAR MAAŞ VERİLİYOR?
Bu harcamaların ardından 15 yıllık mecburi hizmetlerini tamamlayan pilotlar Hava Kuvvetleri’nden ayılıyor. Ayrılmadan önce bir F-4E 2020 veya F-16 pilotunun aldığı maaş uçuş tazminatları ile birlikte en fazla 6 bin 500 TL’ye çıkıyor. Hava Kuvvetleri’nden ayrılan pilot, havayollarına ikinci pilot olarak girdiğinde ise 12 bin TL’lik maaş almaya başlıyor. Ortalama 4 yıl sonra kaptan pilotluğa yükseldiği zaman maaşı 24 bin TL’ye çıkıyor.
15 YIL SONRA EMEKLİ OLUYORLAR
Türk Silahlı Kuvvetleri’nde uzun yıllar 15 yıl mecburi hizmet, 20 yıl sonunda da emeklilik imkanı veriliyordu. Bir çok pilot 15 yılın ardından 5 yıl daha görevde kalıp ömür boyu sosyal imkandan yararlanmak için emekli olmayı tercih ediyordu. Ancak yeni düzenlemelerle mecburi hizmet 10 yıla çekildi. Emeklilik süreçleri de 25-30 yıla uzadı. Birçok pilot emekli olmak yerine 10 yılı doldurup iyi ücret verildiği için istifa yoluyla ayrılmayı seçti. Bu dönemde Hava Kuvvetleri yetişmiş pilot kaybına uğradı. Daha sonrasında mecburi hizmet süresi, tekrar düzenlendi.
2 yılda kaptan olunuyor