Çin China Eastern B737-800 uçağının düşme nedenleri

KAZA-DUSME-NEDENI

 

Sayın Okurlarımız; Bu kaza ile ilgili net bilgiye ulaşmak mümkün görünmüyor. Bu kaza ancak, FDR ve CVR kayıtları incelendiğinde, 1-2 yıl sonra yayınlanacak Kaza Raporu ile belli olacak.

Airlinehaber ekibi olarak bir tahmin de bulunmak gerekirse; 

  • Yakıt bittiği için motorları durmuş olabilir. Zayıf bir ihtimal. Görüntüler düştüğü yerde yakıt yangını olduğunu gösteriyor. Yani yakıtı varmış.
  • Yatay Stabilize bir arıza nedeniyle kontrol dışı “FULL NOSE DOWN” durumuna geçmiş olabilir. (Bu uçak B737-800 yani, MAX değil. Yatay stabilize kumandasında MAX’e benzer bir software’i yok)
  • Bir patlama uçuş kumandalarını işlevsiz duruma getirmiş olabilir. (THY DC-10 Paris kazasında patlama olmamştı ama, arka kargo kapısı düşmüş ve patlama etkisi yapmıştı)
  • Yıllar önce, B737 NG’lerde bir Rudder Actuatör sorunu vardı ve 1-2 uçağın düşmesine neden olmuştu. Boeing, FAA’in hazırladığı bir AD ile Rudder Actuatörlerin sorununu çözmüştü. Böyle bir sorun yaşamış olabilir mi? Zayıf bir olasılık.

Uçak henüz bilinmeyen bir kontrolsüz serbest düşüşe geçince yer çekimi nedeniyle hız aşırı artacaktır. Tanımlanmış Limit dışı yüksek hız yani, Overspeed (Mach 0.84 üzeri), yatay stabilize ve/veya dikey stabilizenin uç kısımlarının, 2-3 metre boyunda, kopmasına neden olabilir. Hız 0.84 Mach üzerine çıkmadıkça bu kumanda uçlarının kopması pek olası değil. Kopma, uçağın düşmesinin nedeni değil, yaşadığı Overspeed’in neden olduğu bir sonuçtur. Yolcu uçaklarında normal uçuşta uçağın Overspeed olmasını önleyen sistemler ve ikazlar bulunur. Çin Sivil Havacılık B737-800’leri süresiz olarak yere indirmiş (Ground etmiş) ki, bizce doğru bir karar.

1999 yılında Adana’dan kalkan THY B737 uçağının Ceyhan’a düştüğü yerde;

Uçak kontrolden çıkıp yer çekimine bağlı olarak düşerken yaşadığı 0.84 Mach üzerindeki Overspeed nedeniyle yere vurmadan kısa bir süre önce her iki yatay stabilizenin uçları (3 metre civarında) koparak uçaktan ayrılmışlardı. Kopan bu parçaları bölgede arama yapan bir helikopter kaza yerinden 1 km kadar uzakta ekili bir tarla içinde tespit etmişti. (ikisinin arasında 50-60 metre mesafe vardı) Biz de helikopterin gösterdiği yerlerden bu parçaları alıp kaza yerine taşımıştık. Kopma yerleri yırtık değil, keskin bir bıçakla kesilmiş görünüm vardı.

Bizimle beraber olan NTSB’nin kaza araştırmasında uzman olan elemanları bunun uçağın düşerken yaşadığı Overspeed’in doğal bir sonucu olduğunu söylemişlerdi.

Bu uçak neden düştü sorusunun tek doğru cevabı, FDR ve CVR kaytları incelendiğinde, 1-2 yıl sonra yayınlanacak Kaza Raporu ile belli olacak. ICAO kurallarına göre kazayı araştırma görevi ÇİN’e ait. Üretici Boeing’ten, Motorların üreticisi CFM’den ve NTSB uzmanlarından yardım alacaklardır.

Tabii Çin, bizdeki gibi raporu gizli tutmazsa…

©Airlinehaber

 

Exit mobile version