Sayın Okurlarımız; Bu kaza ile ilgili net bilgiye ulaşmak mümkün görünmüyor. Bu kaza ancak, FDR ve CVR kayıtları incelendiğinde, 1-2 yıl sonra yayınlanacak Kaza Raporu ile belli olacak.
Airlinehaber ekibi olarak bir tahmin de bulunmak gerekirse;
- Yakıt bittiği için motorları durmuş olabilir. Zayıf bir ihtimal. Görüntüler düştüğü yerde yakıt yangını olduğunu gösteriyor. Yani yakıtı varmış.
- Yatay Stabilize bir arıza nedeniyle kontrol dışı “FULL NOSE DOWN” durumuna geçmiş olabilir. (Bu uçak B737-800 yani, MAX değil. Yatay stabilize kumandasında MAX’e benzer bir software’i yok)
- Bir patlama uçuş kumandalarını işlevsiz duruma getirmiş olabilir. (THY DC-10 Paris kazasında patlama olmamştı ama, arka kargo kapısı düşmüş ve patlama etkisi yapmıştı)
- Yıllar önce, B737 NG’lerde bir Rudder Actuatör sorunu vardı ve 1-2 uçağın düşmesine neden olmuştu. Boeing, FAA’in hazırladığı bir AD ile Rudder Actuatörlerin sorununu çözmüştü. Böyle bir sorun yaşamış olabilir mi? Zayıf bir olasılık.
Uçak henüz bilinmeyen bir kontrolsüz serbest düşüşe geçince yer çekimi nedeniyle hız aşırı artacaktır. Tanımlanmış Limit dışı yüksek hız yani, Overspeed (Mach 0.84 üzeri), yatay stabilize ve/veya dikey stabilizenin uç kısımlarının, 2-3 metre boyunda, kopmasına neden olabilir. Hız 0.84 Mach üzerine çıkmadıkça bu kumanda uçlarının kopması pek olası değil. Kopma, uçağın düşmesinin nedeni değil, yaşadığı Overspeed’in neden olduğu bir sonuçtur. Yolcu uçaklarında normal uçuşta uçağın Overspeed olmasını önleyen sistemler ve ikazlar bulunur. Çin Sivil Havacılık B737-800’leri süresiz olarak yere indirmiş (Ground etmiş) ki, bizce doğru bir karar.
1999 yılında Adana’dan kalkan THY B737 uçağının Ceyhan’a düştüğü yerde;
Uçak kontrolden çıkıp yer çekimine bağlı olarak düşerken yaşadığı 0.84 Mach üzerindeki Overspeed nedeniyle yere vurmadan kısa bir süre önce her iki yatay stabilizenin uçları (3 metre civarında) koparak uçaktan ayrılmışlardı. Kopan bu parçaları bölgede arama yapan bir helikopter kaza yerinden 1 km kadar uzakta ekili bir tarla içinde tespit etmişti. (ikisinin arasında 50-60 metre mesafe vardı) Biz de helikopterin gösterdiği yerlerden bu parçaları alıp kaza yerine taşımıştık. Kopma yerleri yırtık değil, keskin bir bıçakla kesilmiş görünüm vardı.
Bizimle beraber olan NTSB’nin kaza araştırmasında uzman olan elemanları bunun uçağın düşerken yaşadığı Overspeed’in doğal bir sonucu olduğunu söylemişlerdi.
Bu uçak neden düştü sorusunun tek doğru cevabı, FDR ve CVR kaytları incelendiğinde, 1-2 yıl sonra yayınlanacak Kaza Raporu ile belli olacak. ICAO kurallarına göre kazayı araştırma görevi ÇİN’e ait. Üretici Boeing’ten, Motorların üreticisi CFM’den ve NTSB uzmanlarından yardım alacaklardır.
Tabii Çin, bizdeki gibi raporu gizli tutmazsa…
©Airlinehaber
Bence intihar olabilir araştırma gerek
İhtimaller arasında sayılan,Yatay stabilizer nose down konumda sıkışsa bile, elevatöre ters yönde kumanda verilerek abzorbe edilemez mi? Bir de rudder sıkışmasindan kaynaklı dikey stabilizer, yada elevatör kopması bu tarz bir dalışa yol açabilir deniliyor. Fakat görüntüde, bu kontrol yüzeyleri uçakta takılı görünüyor.
DFDR (KARA KUTU) zaten bir çok parametrenin kaydını yapıyor. Bu bilgilerle uçuşum simülatörünü yapmak mümkün. overspeed’e mi girdi? yakıt mi bitti? Rudder hareket mi aldı? bir yer mi koptu hepsi bulunabilir. Uçağın bu kadar keskin bir şekilde düşüşe geçmesi için Yakıt bitmesi, motor durması, hyd sistem arızası, dikey stabilize kopması(düşerken aşırı hızlanmadan dolayı kopma olabilir) gibi nedenler olasılığı imkansıza yakın. İniş veya kalkış sırasında gerçekleşmediği için Pilot hatası ihtimalini de az görüyorum. Basınçlı bölgelerdeki yanlış tamir, gövdede gizli çatlak, bakım hatasından kaynaklı kapılardan birinin açılması olabilir. Sökülüp takılan komponentler (rudder, elevator gibi) yanlış takımı da az ihtimal. Çünkü öncesinde seferler de gerçekleştirmiş. Sorun bildirilmemiş.
Elevator ,elevator tab de hasar,celik kablo drum yada belcranklarda hasar sebebiyle kumanda kaybi, Horizantal stabilazerda istem disi ters kumandayi capt in cutout sw lerle ve manual kumandayla duzeltememesi.Ilk akla gelenler.
yazdığınız doğru galiba 1,3 km yakınında uçak parçası bulunmuş.bu da düşerken parça çıkmış aşırı hızdan diye tahmin var..sizin yazıda adana kazası 1 km yakınında bu da 1,3 km yakınında parça.
CVR ve DFDR kayıtları, kaza kırım için daha gerçekçi bilgilere ulaşılmasını sağlayacaktır.Adana’da kaza kırım geçiren, JEP uçağı, B737 CL modeldi.Bahsi geçen uçak ile kıyaslama yapmak hatalıdır.Ayrıca, daha climb’tan curise moda geçmeden yaklaşık 10.000 feet’de windshear sebebi ile yatay stabilzer parçalanması ile center gravity değişiminden dolayı kaza kırım yaşanmıştı.Bu bilgilere de DFDR ve CVR okundan sonra anlaşıldı.B737 NG uçaklarında, SMYD ve Rudder power control unit kullanılır. Sonuçta, Rudder’ın ani istem dışı hareketi (eğer Rudder tahditleme problemi) PCU ile meydana gelmiş ise uçağın normal seyir hızında dikey stabilizer’in kopması ( fotoğraflarda yatay stabilize kopmamış gözüküyor) ve ağırlık merkezi de değişiceğinden dolayı full nose down yapmasına sebeb olabilir.Selamlar.
Bence Pilotaj Kazayı internetten incelediğim kadarı ile fikrimi söylüyorum .
Bana kalırsa uçak hidrolik gücü kaybetti, tekrardan hidrolik güç kazanılana kadar uçak overspeed oldu dolayısıyla burun kaldırma çalışmaları sırasında arka kanatçıklar aşırı baskı yüzünden koptu ve tekrardan dikey kontrol kaybedildi. Bu sadece benim görüşüm, pilot adayı hayatını simülasyonlar ve üniversitede geçiren bir kardeşinizim sadece.
Ya arkadaş ne kadar yanlış yorum atmışsın uçağın düşme nedeni belli olana kadar en azından bu seri numaralı B737 lerin Ground edilmesi normal.
Dogru bir karar mi ? Airbusta da bir arza olsun tum airbuslar ground olsun…birakin bu sacma sapan yorumlari agizlari…sonuc ortaya konmadan bir yaptirima gerek yok…he buyuk bir suphe (kanitli ) vardir o zaman bubdediginiz dogru…bu zihniyetle havacikik gelismez oldugu yerde sayar…siz atla gezmeye devam edin bu siteyi de kaoatpatin
Bence domates zamını duydu
Örnek verilen THY dc 10 kazası 1974 yılında idi. 48 yılda güvenlik prosedürleri fazla fazla gelişti. Referans örnek olmadığını düşünüyorum.
CFIT?, intihar? çok zayıf bir ihtimal ama neden olmasın, yakınlardan bir örnek var. 2015 yılı 25 Mart tarihinde Germanwings A320 Barselona- Dusseldorf uçuşunda kafadan sakat bir FO, kaptan tuvalete çıkınca kokpit kapısını kilitlemiş ve Nice’in kuzey batısında Fransız Alplerine dalarak 144 kişinin ölmesine neden olmuştu. Airlinehaber sitesine bravo.
İntihar da olasılıklar arasına eklenemez mi? CFIT?
B737 ci olmanızdan dolayı sizin görüşlerinize hep değer verdim. başka haber kaynakları ondan bundan duyduklarını yazıyorlarken sizin bu iddialı görüşünüz önemli
Son derece mantıklı görüşler tebrikler
Bravo teknik bir haber sitesi olduğunuz anlaşılıyor. Yazdıklarınıza aynen katılıyorum.
teknik hatadan dolayi olmasi cok yuksek buyuk ihtimalle tool vs kalmis olabilir veya yaglama sorunu da olabilir bakim kayitlari olayi aydinlatacaktir
Dogru tespitler…mantik bir ucagin bu suratte nose down olmasini baska turlu aciklayamiyor….bekleyip gorecegiz..