Beyrut’a gitmek için internetten bilet aldı. Havalimanına gittiğinde uçuş olmadığını öğrendi. Mağduriyetinin giderilmesi için Üsküdar Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurdu. Ancak başvurusu reddedildi. Çünkü satın alma yaptığı site Yunanistan merkezliydi.
929 LİRA ÖDEDİ
Temmuz ayının başında bir tüketicinin başına garip bir olay geldi. İnternet üzerinden Tripsta adlı siteden 3 Temmuz’da Beyrut’a gitmek üzere Hahn Air firmasına ait uçuştan bilet satın aldı. 7 Temmuz için de dönüş biletini alan tüketici, her iki bilet için 929 TL ödedi. 3 Temmuz’da saat 12.00’de Sabiha Gökçen Havalimanı’na giden tüketici, uçuşun olmadığını öğrendi. Bunun üzerine havalimanı yetkilileri ile görüştü. Bu görüşme sonrasında söz konusu havayolu firmasının Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan Beyrut’a uçuş gerçekleştirmediği bilgisini aldı. Bunun üzerine bilet aldığı internet sitesi Tripsta adlı siteye ulaşmaya çalıştı. Ancak pazar günü olduğu için telefonlarına çıkan olmadı.
Hikayenin geri kalanını ise uçak bileti mağduru şöyle anlattı:
“Ben de Beyrut’a gidebilmek için Atatürk Havalimanı’ndan kalkan THY’nin Beyrut uçuşundan gidiş-dönüş bilet aldım. 1841 lira ödedim. Pazartesi günü Tripsta adlı siteye ulaştım. Onlar da hafta içi hizmet verdikleri için uçağın iptal olduğunu ve haber veremediklerini söylediler. Zararımın karşılanmasını talep ettim. Dönüş uçuşunun gerçekleşeceğini, dönüş biletini ödeyemeyeceklerini söylediler. Sadece gidiş bileti için 426 liralık ödeme yaptılar.”
Tripsta adlı siteden aldığı bilet üzerine mağdur olduğunu iddia eden tüketici, hakkını aramak için Üsküdar Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuruda bulundu. Ancak başvuru reddedildi. Başvurunun reddedilme gerekçesi ise şöyleydi: “Bileti satın aldığınız sitenin ana merkezi Yunanistan. Size verilen faturada da Yunanistan adresi bulunuyor. Merkezi yurt dışı olan bir yer hakkında herhangi bir işlem yapamayız.”
Merkezi yurt dışında olan bir firmadan alışveriş yapıldığında tüketicinin mağdur olması durumunda ne yapması gerektiğini 3 avukata sorduk. Yapılacakları sıraladılar. Ancak avukatlar Tüketici Hakem Heyeti’nin ‘bir şey yapamayız’ ifadesinin yanlış olduğunu, işleme alması gerektiğini belirttiler. Ancak Tüketici Hakem Heyeti’nde yer alan avukatların da yasayı tam olarak bilmediğini, yapılan başvuruyu işleme alamayacaklarını söyledi. Bu gelişmeler üzerine biz de Tripsta adlı sitenin iletişim bilgilerinde yer alan numaralardan ulaşmayı denememize rağmen, yetkililerle bir türlü irtibat sağlayamadık. Telefonlar ya meşgul çalıyordu ya da cevap veren olmuyordu.
Avukat Murat Emergen: Tüketici Hakem Heyeti bu duruma bakmak zorunda. Şirketin merkezi yurt dışı olsa bile ihtilafı çözüme kavuşturmalıydı. Olmayan bir seferden bilet satışı yapmak tüketiciyi aldatmaktır. Tüketici Hakem Heyeti faturanın nereden kesildiğine bakamaz. İlgili sitenin İstanbul’da ofisi olması yeterlidir. Söz konusu sitenin iletişim kısmında İstanbul ofisinin yeri açıkça belirtilmişti. Bu aslında ikametgah anlamı taşır. Eğer resmi bir yer değilse zaten dolandırıcılık yapılmıştır. Yurt dışı merkezli oldukları için Türkiye’de gelir beyan etmek zorunda da değiller. Denetimleri yapılamıyor. Gelir beyan etmedikleri için vergi kaçırmış da oluyorlar. Tüketici ilgili seyahat acentesiniTürkiye Seyahat Acenteleri Birliği’ne de (TÜRSAB) Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü’nü de şikayet edebilir. Buradan idari para cezası kesilmesini isteyebilir.
Tüketiciler Birliği Onursal Başkanı Avukat Bülent Deniz: Tüketici Hakem Heyeti tüketicinin haklı ya da haksız olmadığına karar verir. Şirketin Türkiye’de mal varlığı yoksa. İcra ya da haciz yapılamayacak. Ancak hakem heyetinin sorunu değil bu. Karşılılık anlaşmasına göre Yunanistan’la bir anlaşma varsa bu karar Yunanistan’a bildirilebilir. Ancak bu tüketici için çok daha patlayabilir. Çünkü bu işlemlerin takibi çok zor. Ancak bu şirket TÜRSAB üyesi ise ve bunlara bildirilirse şirket üzerinde baskı kurulması sağlanabilir.
Avukat Deniz Gödekmerdan: Türkiye’de ofisleri olması yeterli.
Tüketicinin her türlü başvuruyu yapması gerekiyor. Savcılığa da suç duyurusunda bulunabilir. Ancak sadece bir irtibat bürosu ise İstanbul’daki yerleri bu yüzden Yunanistan’a tebligat yapılması çok zor olacaktır. Uluslararası hukuka göre büronun yaptığı işlem nedeniyle merkez de sorumludur. Eğer hiçbir bağlantısı olmadan böyle bir işlem yaptılarsa bir masa, iki sandalye koyup işlem yapıyorlarsa bu zaten bir dolandırıcılıktır.
