Bilindiği üzere THY’nin ilginç ve bir o kadar da haksız bir uygulaması var.
THY’ye yıllarca sadakatle hizmet eden çalışanları bekleyen en büyük tehlike,hiç bir makul neden gösterilmeksizin VERİMSİZLİK adı altında işten çıkartılmalarıdır. Bu yanlış ve yakışıksız uygulama yeni değil. Bir zamanların,THY Yönetim kurulu başkanı Candan Karlıtekin zamanında başlayan bir uygulamadır. Tabii ki bu uygulamayı aynen diğerleri de hak-hukuk kriterlerine uyar mı,uyamaz mı demeden aynen uygulamışlardır.
İşin komik yani, verimsizlik suçlaması ile baş başa kalanların çoğunun ellerinde,zamanında THY tarafından verilmiş teşekkür ve başarı belgeleri olması…
Bakın bu süreç nasıl işliyor?
THY verimsiz suçlamasını yapmadan önce,gözden çıkardığı kişiye emekli olur musun diye soruyor ve emekli olmaz isen, ben seni işten çıkarttığımda pas bilet uygulamasından faydalanamazsın diyerek aba altından sopa gösteriyor.
Çalışan kişi, “hayır neden emekli olayım” dediğinde, VERİMSİZLİK adı altında bir yalan suçlama hazırlayarak, çalışanın tüm tazminatlarını vermenin yanı sıra pas bilet uygulamasından faydalanmasını men ederek kapıya koyuyor. Bir nevi pas bilet pazarlık aracı olarak kullanılıyor. Kısaca; Ya para, Ya pas bilet hakkı deniyor.
Halbuki bu çalışanlar pas bilet ile ilgili sene tahdidini çoktan doldurmuş kişiler. Bu uygulama ile işten çıkartılanlara THY Emekli Personel Kimlik Kartı bile verilmiyor.
Mahkemeler ise verimsiz suçlamasını gördüğünde, ilgili suçlamanın bahane olduğunu anladıklarından fazla uzatmaksızın işe iadeye hükmediyor ve çalışan kişi işe başvurduğunda,THY yine işe başlatmayarak,4 ile 8 maaş civarında bir kez daha tazminat ödeyerek işlemi tamamlıyor.
Böylece, her biri şirkete 25-30 yıl hizmeti olan bu personelin emekliliklerinde kullanacakları pas bilet hakları da verilmemiş olduğundan,yüzlerce belki binlerce eski personel mahkeme koridorlarında,kazanılmış ve haksızca pazarlık aracı olarak kullandırılmış hakkını arıyor.
Görevinin son yıllarında THY Başmüfettişliğinden haksız yere alınarak uzman yapılan ve daha sonra benzer şekilde verimsizlik gerekçesiyle 2013 yılında iş akdi feshedilen ismi bizde saklı eski bir THY Başmüfettişi, hem manevi tazminat davası ve hem de pas bilet hakkının tespiti ile özlük hakları yönünden emekli olan personel ile aynı haklara sahip olduğunun tespiti için THY AO aleyhine iki ayrı dava açmıştı. Davalardan biri manevi tazminat diğeri ise tespit davasıydı.
Dava sürecinde mahkeme bu iki ayrı davayı birleştirmiş ; davacının manevi tazminat talebini reddetmiş, ama emekli özlük haklarının tespiti ile pas bilet hakkının iade edilmesi kararına varıyor.
Mahkeme vermiş olduğu kararda “….Davacının işe iade kararına rağmen, işe başlatılmamış olması nedeniyle mahrum bırakıldığı özlük hakları açısından, emekli olmak suretiyle işten ayrılan personel ile aynı koşullarda yararlandırılması gerektiğinin tespiti…İsteniyor. Mahkeme haklı mı? Bence %1000 haklı.
Neredeyse, 6 yıl süren uzun yargılama süreci geçtiğimiz günlerde sonuçlandı ve YARGITAY, ilk mahkeme kararını onadı.
Kendisinde şifahen edindiğimiz bilgiye göre, manevi tazminat yönünden kaybeden ama pas bilet hakkı başta olmak üzere, emekli özlük hakları yönünden davayı kazanan emekli Başmüfettiş sadece pas bilet hakkını alabilmeyi yeterli bulmuyor ve bu sefer mahkemenin kabul etmediği, manevi tazminat konusunu Anayasa Mahkemesine götürüyor.
Yargıtay kararları kesindir. THY’den pas bilet talep edilebilmesi için önce emekli kimlik kartı gerekiyor. Bu nedenle ilgili mağdur çalışan, noter kanalı ile THY’ye tebligat yolluyor ve THY’ye bir aylık süre tanıyor.
THY’nin yüce yargının verdiği bu kararı tanımaması düşünülemez.
Mağdur THY çalışanı,Emekli Kimlik Kartı ve pas bilet konusundaki talebini ise yaklaşık 20 gün önce noter kanalıyla THY ye sunmuş ve bir aylık süre tanımış. .
Bu kesin ve emsal niteliğindeki mahkeme kararına rağmen bakalım THY’nin cevabı ne olacak?
Bu karar emsal niteliğinde olup, verimsizlik kisvesi altında işten çıkartılan mağdurların hepsi dava açacak. Böyle yoğun bir dava trafiğine girmemek için, THY belki de kendisi bu yanlıştan dönecek ve pazarlık yapabilmek için kullandığı pas biletleri hakkı olana vermek zorunda kalacak.
************
Çalışanların pas bilet sorunu ise hala devam ediyor. THY’nin 2017 yılında yaptığı genel kurulda söz alarak anlattığım pas biletlerle ilgili sorunun çözümünde bir gelişme var mı yok mu henüz duyamadım. Burada çalışanların çoğunun isteği, seyahatlerinde yer yok diye kontuarlardan geri döneceklerine, rezervasyon hakkının tanınmasıdır. THY eskiden bu sorunu çözmüş ve pas bilet uygulamalarında bilet fiyatının %10 u kadar ücret ödendiğinde rezervasyon hakkı tanımıştı. THY çalışanı gideceği yer için ister önceden rezervasyon yaptırarak seyahatini garantiye alır, isterse hiç para ödemeden kontuar da bekleyerek uçağa binmeye çalışır. THY çalışanına bu tercih hakkı verilmeli.
Bu seçeneği sunduğum genel kurulda, İlker Aycı bana dönüp, mutlaka ilgileneceğim. Sizin sunduğunuz bu sistemle parada kazanabilmemiz mümkün tarzında konuşmuştu. Bu söze tüm genel kurula katılan hissedarlar ve THY yönetimi şahit olmuştu. Koskoca THY yönetim kurulu başkanı yalan söylediyse o onun kalitesini gösterir benim değil.
Hadi İlker Bey, ilgilenin ve rezervasyon yaptırtan pas bilet sahiplerinden para kazanın. İlker Bey’in sözünü aynen yazdım. İlker Bey,günü kurtarmaya yönelik öylesine atıp tuttuysa onu bilemem. Çünkü ben,karşımdakini kendim gibi görüp muhatap olur ve verilen sözün namus kadar değerli olduğunu bilirim.
Sevgili Aycı; THY Ailesi bireylerinin sizlerden bir isteği daha var. Aile bireylerini kategorize etmemeniz. THY’nin yanı sıra %100 THY’nin olan ve sözde iştirak dediklerinizi ayrı muameleye tabi tutmamanız. Pas biletlerde sen THY’lisin,sen Teknik A.Ş’lisin diye sıralama yapılması çok ayıp. Uçakta 5 tane boş yer var ve buraya pas biletli yolcu alacaksanız, kontuardaki arkadaş sicillerine bakarak ilk beş kişiyi uçağa alır. İşte bu sisteme kimse itiraz edemez. Buna yanlış diyen birileri çıkarsa, lütfen kendilerini tanıtan bilgilerle yorum atsınlar ve tüm okurların gözü önünde tartışalım.
Her zaman havacılık sektöründe çalışanların ve mağdurların sesi olan Airlinehaber olarak, yukarıda sunduğumuz, üç ayrı konuyu takip edeceğiz ve gelişmeleri okuyucularımızla aynen paylaşacağız.