Avrupa Birliği Konseyi, 5 Haziran 2021’den itibaren tüm Belarus bayraklı taşıyıcıların ve uçakların AB bloğuna operasyon yürütmesini yasaklayan bir düzenlemeyi kabul etti.
AB devletlerinin ve hükümetlerinin başkanlarından oluşan ayrı bir organ olan Avrupa Konseyi tarafından 24 Mayıs 2021’de yayınlanan kılavuz ilkelerin resmileştirilmesi olarak kabul edildi. Bağlayıcı olmayan tavsiyeler, Belarus’u 23 Mayıs’taki Ryanair B737-800 yolcu uçağını zorunlu yönlendirmesi nedeniyle cezalandırmayı amaçlıyordu.
Tavsiyeler bağlayıcı olmasa da, Belarus’un üç AB komşusu – Letonya, Litvanya ve Polonya – ve AB üyesi olmayan Ukrayna da dahil olmak üzere birçok AB üye ülkesi, tüm Belarus taşıyıcılarını tek taraflı olarak yasakladı. Bu hareket, ülkeye yalnızca Rusya üzerinden doğuya girip çıkabildikleri için Belarus taşıyıcılarının AB’ye bağlanmasını etkili bir şekilde kesti.
Yasak ayrıca Belarus havayolları tarafından gerçekleştirilen tüm uçuşları da kapsıyor ve AB’ye herhangi bir hizmette kod paylaşımını da durduruyor..
Belavia, tarifeli uçuşlar gerçekleştiren ve düzenli olarak AB’ye uçan tek Belarus taşıyıcısıdır. EASA tarafından AB’ye uçma yetkisi verilen diğer havayolları arasında kargo şirketleri Genex, BySky, Rada Airlines ve Rubystar Airways yer aldı .
2 Haziran’da Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı (EASA), Belarus’a yönelik yaptırımlarını artırdı ve Belarus üzerinde üst uçuşları yasaklayan daha önceki bağlayıcı olmayan güvenlik bilgi bültenini bağlayıcı bir güvenlik direktifine yükseltti. Düzenleyici, yetkisi altındaki (tüm AB ve EFTA ülkelerini kapsayan) tüm taşıyıcılara acil durumlar dışında Belarus hava sahasından kaçınmalarını emretti. EASA tarafından düzenlenen taşıyıcıların büyük çoğunluğu, 23 Mayıs olayından sonra zaten bunu yaptı. Yönerge, Rus, Çin ve Amerikan taşıyıcıları dahil olmak üzere EASA’nın yetki alanı dışında kayıtlı havayolları için bağlayıcı değildir.
IATA Genel Direktörü Willie Walsh; “bağlayıcı olmayan bir bültenden, siyasetin havacılık endüstrisi üzerindeki etkisini gösteren, bağlayıcı bir yönergeye geçişi geriye dönük ve hayal kırıklığı yaratan bir gelişme olarak nitelendirdi. Havacılık güvenliği asla politize edilmemelidir. IATA, Belarus hükümetinin eylemlerini kınadı ve bağımsız bir soruşturma çağrısında bulundu. Avrupa uçaklarının Belarus hava sahasını bir Güvenlik Direktifi ile kullanmasını yasaklamak, aynı zamanda havacılık güvenliğinin siyasallaştırılmasıdır. EASA yasağını iptal etmeli ve havayollarına izin vermeli. İki yanlış bir doğru etmez” dedi.
Düzenleyici, EASA bu olayla ilgili gelişmeleri izleyecek ve tavsiyelerini buna göre ayarlayacaktır. Bu tür incelemeler, şartlar gerektirdiğinde ve her halükarda bir ayı geçmeyen aralıklarla yapılacaktır.