Türkiye’de ilk uçak fabrikası olan TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji AŞ, Kayseri’de yeniden açılıyor. Fabrikada uçak gövdesi, kanatları, kapıları, kumanda yüzeyleri, iniş takımları gibi ana montaj parçaları, pervaneler, helikopter rotorları ve motor parçaları üretilecek. Yıllık 420 bin kilogram üretim kapasitesine sahip olan tesis için 205 milyon liralık yatırım yapılacak. Faiz desteği, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, sigorta primi işveren hissesi 7 yıl, vergi indirimi yüzde 80, yatırım katkı oranı yüzde 40 olmak üzere bir dizi teşvik imkanı sağlanacak. Fabrikanın faaliyete geçmesiyle 50 kişilik istihdam sağlanacak.
TÜRKİYE’DE UÇAK FABRİKASI VAR MI?
Türk havacılık sanayisi için yarım kalan TOMTAŞ macerası, Kayseri’nin merkez Melikgazi ilçesinde kurulacak fabrikayla yeniden Türk havacılık sanayisine katkıya dönüştürülecek.
ASFAT, Erciyes Teknopark, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii ile TOMTAŞ Yatırım Ortaklığı tarafından kurulan TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji AŞ’de, uçak gövdesi, kanatları, kapıları, kumanda yüzeyleri, iniş takımları gibi ana montaj parçaları, pervaneler, helikopter rotorları ve motor parçaları üretilecek.
Bunun için yaklaşık 205 milyon liralık yatırım yapılacak. Kurulacak tesisin yıllık 420 bin kilogram üretim kapasitesi olacak. Tesis için 10 milyon 207 bin 500 dolarlık makine ve teçhizat ithal edilecek.
“Bölgesel-öncelikli yatırım” kapsamında değerlendirilen tesis için faiz desteği, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, sigorta primi işveren hissesi 7 yıl, vergi indirimi yüzde 80, yatırım katkı oranı yüzde 40 olmak üzere bir dizi teşvik imkanı sağlanacak.
TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji AŞ faaliyete geçtiğinde 50 kişinin istihdamı öngörülüyor. Tesisle ilgili çalışmalar sürerken istihdam edilecek kadroların oluşturulması için de çalışmalar yapılıyor. Bu kapsamda CMM kalite kontrol uzmanı, CNC operatörü, üretim müdürü, cad-cam mühendisi ve kalite müdürü pozisyonları için işe alım süreçleri yürütülüyor.
TÜRKİYE’DE UÇAK FABRİKASI NEREDE?
Fabrikada çalışan Alman ve Türk işçiler arasındaki ücret farkı ve Junkers firmasının anlaşma gereği doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi gibi nedenlerle ortaklık uzun süreli olmadı ve 1928 yılında sonlandı.
Junkers’ın hisseleri Türk Tayyare Cemiyetine devredildi. TOMTAŞ, Kayseri Uçak Fabrikası adı altında 1931’de yeniden açıldı. Bu fabrika da çeşitli değişimler geçirdikten sonra bugünkü Kayseri Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığına dönüştü.
TÜRKİYE’DE İLK UÇAK FABRİKASI NE ZAMAN KURULDU?
TOMTAŞ Havacılık ve Teknoloji AŞ’nin geçmişi 1920’li yıllara uzanıyor. Türk Tayyare Cemiyetinin 1925’te kurulması sonrasında bir uçak fabrikası kurulması için harekete geçildi. Sermaye ve teknik eleman konusundaki ihtiyaçlar göz önüne alınarak Alman Junkers firmasıyla ortaklık kuruldu.
Tayyare ve Motor Türk AŞ’nin (TOMTAŞ) resmi açılışı 1926’da yapıldı. Fabrikanın teçhizatları ve personelinin bir kısmı Almanya’dan getirildi. Fabrika bünyesinde patenti Junkers firmasına ait uçakların parça montajı ve bazı parçalarının üretimi yapıldı.
