Türk Hava Kurumu Kayyum Heyeti Başkanı Cenap Aşçı, Etimesgut’taki Türkkuşu Yerleşkesi’ndeki hangarlarda bekletilen kuruma ait yangın söndürme uçaklarına ilişkin, “6 uçağın ayağa kalkması için gereken para 4 milyon dolar. Bu parayı herkes verebilir. Hatta yardım kampanyası bile düzenlenebilir. Bunun için kimsenin beklemesine gerek yok.” açıklaması yaptı.
Türk Hava Kurumu (THK) Kayyum Heyeti Başkanı Cenap Aşçı, THK Genel Başkanlığında düzenlenen basın toplantısında, 28 Temmuz’dan bu yana başta Akdeniz olmak üzere, yurdun çeşitli bölgelerindeki orman yangınlarıyla mücadeleye ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
THK’nin Türk havacılığına yıllardır güzel hizmetler verdiğini dile getiren Aşçı, kurumun ilk olarak 1986’da yangın söndürme faaliyetine başladığını, bünyelerindeki uçakların hem orman yangınlarında hem zirai ilaçlamada kullanıldığını söyledi.
Aşçı, THK’nin, görev talimatı olmaksızın yangın söndürmesinin mümkün olmadığına işaret ederek, “Bu mücadele kanunla OGM’ye verilmiş. Biz onlarla yaptığımız sözleşmelerle bu faaliyetleri yürüttük. Sözleşme karşılığında ücretimizi aldık. İhale kanununa göre bu işlemler yürütülüyor.” diye konuştu.
Sosyal medyada gündeme gelen CL 215 uçaklarının en eskisinin 1969 ve en yenisinin 1988 model olduğunu ifade eden Aşçı, şöyle devam etti:
“Bunların ilk getirildiği yıllarda kullanım hatasından 1988, 1987 ve 1971 model olmak üzere 3 uçağımız kullanılamaz hale gelmiş. İniş takımları kırılmış ve motorları bakımsızlıktan körelmiş. 1986’da filoya katılan diğer uçaklar 2015’e, CL215’ler de 2019’a kadar yangın söndürmede kullanıldı. 2019’da tekrar OGM ile THK arasında görüşme yürütülmüş ama uzlaşma sağlanamamış. Bu sebeple uçaklar yangın söndürmede kullanılamamış.”
“Adnan Zengin’ler karıştırılıyor”
Aşçı, THK’nin ciddi bir finansal borcun altına girmesi sebebiyle kayyum heyeti olarak atandıklarının altını çizerek, “Bizim kayyum heyetimizdeki Adnan Zengin, daha önce Kamu İhale Kurumunda görev yapmış başka bir Adnan Zengin ile karıştırılıyor. Bizim kayyum heyetimizdeki Adnan Zengin’in Kamu İhale Kurumunun kapısından girmişliği yoktur.” dedi.
İşe başladıklarında kurumun haciz davalarıyla boğuştuğunu anlatan Aşçı, geçen yıl bankalara olan 1 milyar 500 milyon lira borcu yapılandırdıklarını ve bunu 2 yıl ödemesiz şekilde, Ocak 2023’ten itibaren 8 yıl olmak üzere ödemeye başlayacaklarını bildirdi.
Bunun çok başarılı bir anlaşma olduğunu kaydeden Aşçı, “Biz geldiğimizde işlerden çoğu 10 bin avro bulunamadığı için yapılamıyordu. İhale alınmadan bu uçaklara bakım yapma şansımız olmadı. Hem sivil havacılık otoritemizin hem de uluslararası sivil havacılık kurallarına göre uçakların bazı parçalarının, hiç kullanılmasa bile, miadına göre değiştirilmesi gerekiyor. Uçaktaki en ufak ihmal, büyük kazalara ve ölümlere neden olabilir.” değerlendirmesinde bulundu.
“OGM’nin gözetiminde hizmet veriyoruz”
Aşçı, bugün itibarıyla 21 helikopter 8 uçakla orman yangınlarını söndürme faaliyetinde bulunduklarını belirterek, şu ifadeleri kullandı:
“Bu müdahaleler sözleşme karşılığı yapılıyor. Söz konusu uçakların verdiği hizmetlerde kaç saat havada kaldıysak, ona göre fatura ederek OGM’ye gönderiyoruz. Bizim kendiliğinden hizmet verme gibi bir durumumuz yok. OGM orada bulunan arkadaşlarımıza ‘Sabah 5’te kalkacaksın, şu koordinata gidip su atacaksın’ demediği sürece bizim oraya gitme gibi bir durumumuz olamaz. Bu işin asıl sorumlusu OGM’dir. Onların gözetiminde biz hizmet veriyoruz.”
“Her yardıma kapımız açık”
Aşçı, orman yangınlarının Türkiye’nin deprem, sel gibi bir gerçeği olduğuna dikkati çekerek, “Bu uçakların yok olmasını istemiyoruz. Gelecek yıllarda havalar daha da ısınırsa yangınların çoğalacağını düşünüyoruz. Havadan yangın söndürme faaliyetlerinin kesintiye uğramadan hatta artarak süreceğini düşünüyoruz.” diye konuştu.
Filoların yenilenmesi gerektiğine işaret eden Aşçı, araçların yedek parçasını bularak bakımını yaptırmanın zorlaştığını söyledi.
Uçakların yenilenmesi için finansmana ihtiyaç duyulduğunu bildiren Aşçı, şöyle devam etti:
“Var olan uçakların bakımlarının yapılması için TUSAŞ ile görüşüyoruz. 1 aydır da jandarma ve polis vakıflarıyla uçakların tamiratı ve onların eğitim, gözetleme, keşif ve AFAD operasyonlarında kullanmak için görüşüyoruz. Dün de Sayın CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu geldi. Onlar da bu uçakların hizmette tutulabilmesi için ne yapılabileceğini sordu. Bizim her yardıma kapımız açık. Uçaklar inşallah yardımlarla hayata döner.”
Aşçı, “THK mülkleri satılıyor” iddialarının da asılsız olduğunu belirterek, “Bankalara 1 milyar 500 milyon lira borcu kim yapmış? Bunların hiçbirini biz yapmadık, aksine borçları kucağımızda bulduk. Kayyum bunları ödeyip kurumu yaşatmaya çalışıyor. Bu gibi derneklerin yaşaması için her yıl bağımsız şekilde denetlenmesi gerekiyor. Bu tür söylemler THK’yi soyup soğana çeviren insanlara hizmet eder. Onlar kurum çöksün ve yolsuzlukları enkazın altında kalsın istiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“Yardım için kimsenin beklemesine gerek yok”
Aşçı, Etimesgut’taki Türkkuşu Yerleşkesi’ndeki hangarlarda bekletilen THK’ye ait yangın söndürme uçaklarının orman yangınlarıyla mücadelede kullanılmadığına dair tartışmalara da değinerek, “6 uçağın ayağa kalması için gereken para 4 milyon dolar. Bu parayı herkes verebilir. Bağış yapabilirler, hesap numaralarımıza veya SMS ile yardımda bulunabilirler. Hatta yardım kampanyası bile düzenlenebilir. Bunun için kimsenin beklemesine gerek yok.” ifadesini kullandı.
Yeni uçak almaya karar verilirse, siparişin bugün verilmesi halinde, en erken teslimin 2 yıl sonra gerçekleşeceğini vurgulayan Aşçı, “Yangın uçakları 2. el olarak da bulunabiliyor. Ancak biz 30-40 yıl kullanabileceğimiz şekilde filolarımızı yenilemek istiyoruz.” dedi.
En iyi uçakların Japonya, Kanada ve Rusya gibi ülkelerde var olduğunu belirten Aşçı, uçakların turbo motorlarla değiştirilme maliyetinin 20 milyon doları bulduğunu ancak bunun yerine yeni bir uçak almanın daha mantıklı olduğunu sözlerine ekledi.
İşten çıkartılan THK pilotları
THK Kayyum Heyeti Başkan Vekili Abdullah Kaya da THK pilotlarını işten çıkarmayı hiç istemediklerini ama maaşlarını veremeden onları tutmanın doğru olmadığını söyledi.
Pilotların, “tekrar uçurma imkanı olursa çağrılmak üzere” anlaşma yoluyla işlerine son verildiğini dile getiren Kaya, “Onlara borcumuzun bir kısmını da hala ödeyemedik. Uçaklarımızla uçmakta pilotlarımız hiçbir tereddüt göstermedi. Üretici firma yedek parçayı temin ettiği sürece bu uçaklar uçar.” diye konuştu.
