Germanwings kazasından sonra en çok merak edilen konulardan biri de pilotların sağlık kontrolleri oldu. Kâğıt üzerinde her yolcuyu rahatlatacak kurallar var. Örneğin 60 yaşına kadar her pilot yılda bir kez, 60 yaşından sonra ise 6 ayda bir sağlık kontrolüne giriyor. Bu muayene ve kontroller eskilerden kulağımızda yer etmiş “tam teşekküllü devlet hastanelerinde” değil Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün yetkilendirdiği ve kadrosunda uçuş hekimleri bulunan hastanelerde yapılabiliyor. İstanbul’da, 9, Ankara’da 3, Antalya’da 3, İzmir, Eskişehir ve Samsun’da ise birer hastane SHGM tarafından yetkilendirilmiş. Diğer havacılık personelini bir tarafa bırakırsak yaklaşık 6500 pilot, bu hastanelere gitmek zorunda. Tabloya bakınca her hastaneye 350 pilot düşüyor. Ama gerçek böyle değil.
5 PİLOTA BİR, 5000 PİLOTA DOKUZ HASTANE
Örneğin Samsun’da sadece 2 Genel Havacılık şirketi var. Yani 4-5 pilot için bir hastane yetkilendirilmiş. Adana’da ise, 6 Hava Taksi işletmesi var ama yetkilendirilmiş hastane yok.
Peki, Genel dağılım nasıl?
Ülkemizde faaliyet gösteren 13 havayolunun 10 adedi, 49 Hava Taksi İşletmesinin 32 adedi, 67 Genel Havacılık İşletmesinden 21’i İstanbul’da. Uçuş Okullarının da yarısı yine İstanbul’da faaliyet gösteriyor. Kısaca havacılığın merkezi İstanbul. Sadece THY’de uçan pilot sayısı 3600 civarında. Bu sayıya Onur, Pegasus, Atlas ve diğer İstanbul merkezli işletmeleri eklediğinizde yaklaşık 5000’in üzerinde bir potansiyelle karşılaşıyorsunuz. Bu pilotların gidebileceği hastane sayısı sadece 9…
İstanbul’daki hastanelere baktığımızda yıllardır bu işi yapan Doğan ve Memorial Hastanelerinin yanısıra listeye yeni giren sağlık kuruluşları dikkat çekiyor. Örneğin iktidara yakın Medicana Çamlıca ve Bahçelievler şubeleri ile boy gösteriyor. İktidara yakın diğer bir hastane olan Medical Park ise Antalya şubesi ile yetki almış.
BAKANIN HASTANESİ UÇANA DA BAKIYOR
Ancak en dikkat çekeni Avcılar Hospital… Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun sahibi olduğu ve Akabe Sağlık Hizmetleri A.Ş’ye bağlı hastane 2011 yılında SHGM tarafından yetkilendirilmiş. Müüezzinoğlu ortaklıktan ayrılsa da, kardeşi İbrahim Mehmet Şapçılı ve kızı Nesrin Müezzinoğlu Sobacı ortaklar arasında görünüyor. Sobacı aynı zamanda hastanede doktor olarak çalışıyor. Hastane sadece pilotaj kontrollerini değil kabin memuru, teknisyen ve load master muayenelerini de yapıyor.
“Herkes istediği hastaneye gider, Avcılar da kısmetine düşeni yer” diyorsanız yanılıyorsunuz. Çünkü THY, rutin sağlık muayenesi yaptıracak pilotlara tercih hakkı bırakmıyor, kendi belirlediği hastanelere gitmeye zorluyor. Üstelik SHGM mevzuatında böyle bir zorlamanın dayanağı da yok.
Bu durumda THY’nin hangi hastaneye kaç personeli yönlendirdiği sorusu akla geliyor. Çünkü uçuş personelinin sağlığı ile ilgili “en büyük müşteri” THY…3600 pilota, 9000 kabin memuru ve diğer uçuş personelini eklediğinizde ortaya devasa bir potansiyel çıkıyor.
İşin parasal boyutunu bir tarafa bırakalım, eskilerin tabiri ile “en fazla müsaadeye mazhar” hastanelerin kendisine sürekli “müşteri” yollayan havayolunun “ricalarını” kıramayarak bazı pilotlara sağlık sorunları yakıştırması olasılığı ise daha ürkütücü…
Pilotun, belli bir tedaviye yönlendirilmesi ve aslında ciddi sorunları olmadığını kanıtlamak için hakem hastane süreci dâhil bir dizi sıkıntıyla uğraşması çalışanı yıpratıyor. Uçuşun kesilmesi de cabası… Bu noktada yetkilendirilmiş sağlık kuruluşlarının nasıl denetlendiği sorusu da akla geliyor. Yetkili hastanelerin sağlık sorunu teşhisi ile uçuşunu kestiği ancak Üniversite hastanelerinde hiçbir sorunu olmadığını kanıtlayan onlarca pilot örneği var önümüzde…
Yazımı bitirirken THY’ye çağrımızı yineleyelim.
Son 5 yılda kaç uçuş personelini hangi yetkili hastanelere sevk ettiniz? Hastane bazında ne kadar ödeme yaptınız? Yapılan muayene ve kontrollerde kaç pilotun uçuşu kesildi? Kaç pilot bu muayenelere dayanılarak işten çıkartıldı? Halka açık bir Anonim Ortaklık olarak hissedarları bilgilendirilmeniz gereken konular bunlar…”Biz kanunu, Sermaye Piyasası Kurulunu ve tebliğlerini tanımıyoruz, cevap da vermiyoruz” derseniz o başka….