Norveç’in Svalbard takımadalarında yer alan Svalbard Havaalanı, tarifeli uçuşlara açık en kuzeydeki havalimanı olarak dikkat çekiyor. Ancak bu eşsiz konum, küresel iklim değişikliğinin ön saflarında yer alma anlamına da geliyor.
İklim Değişikliği Pisti Tehdit Ediyor
1970’lerde inşa edilen 2.300 metrelik pist, donmuş toprak (permafrost) üzerine kurulmuş durumda. O dönemlerde permafrostun çözülmeye başlayacağı kimsenin aklına gelmemişti. Ancak bugün, artan sıcaklıklar nedeniyle pistin altındaki zemin eriyor, bu da pistte çökme ve dengesizlik riskini beraberinde getiriyor.
Havalimanı Müdürü Ragnhild Kommisrud, CNN International’a yaptığı açıklamada, “Yaz aylarında pisti her gün kontrol etmek zorundayız. Toprak her an çökebilir,” diyerek durumu özetliyor.
Hayati Bir Ulaşım Ağı
SAS ve Norwegian gibi havayolları, Longyearbyen ile Norveç anakarası arasında yıl boyunca düzenli uçuşlar gerçekleştiriyor. Ayrıca charter uçuşlar ve özel jetler de bu bölgeye sıklıkla geliyor.
Ancak pistin zarar görmesi, Svalbard’a temel ihtiyaçların ulaşımını doğrudan etkileyebilir. Alternatif ulaşım ise oldukça zahmetli: gemiyle iki günlük bir yolculuk gerekiyor.
Kendi Kendine Yetmek Zorundalar
Svalbard Havaalanı, coğrafi izolasyon nedeniyle olası bir arıza veya altyapı krizinde dışarıdan destek almak yerine her zaman kendi içinde çözüm üretmek zorunda. Bu nedenle:
-
Yedek personel bulunduruluyor
-
Fazladan bakım malzemesi stoklanıyor
-
Onarım ihtiyaçları için iç kaynaklar ön planda tutuluyor
Kommisrud, “Bir şey bozulursa, bunu dışarıdan yardım almadan onarabilmeliyiz,” diyerek bu stratejiyi özetliyor.
Enerji Krizi ve Kömürden Geçiş
Svalbard’ın bir diğer zorluğu da enerji üretimi. Uzun yıllar boyunca yerel elektrik ihtiyacı kömürle çalışan santrallerle karşılandı. Ancak iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında bu yapının değişmesi gerekiyor.
Yine de altyapı arızalarında, acil jeneratörlerin bile Norveç anakarasından askeri kargo uçaklarıyla gönderilmesi gerekebiliyor.
Kuzey Kutbu’nda Gelecek İçin Uyarı
Svalbard Havaalanı, yalnızca ulaşım açısından değil, iklim değişikliğinin etkilerini doğrudan gözlemlemek açısından da kritik bir öneme sahip. Permafrostun çözülmesi, sadece pistler ve binalar için değil; aynı zamanda toprak kayması ve çığ riski gibi doğal afetler açısından da bölgeyi daha kırılgan hâle getiriyor.
