Askeri uçaklar; asker ve ekipman taşımacılığından, hava-yer saldırılarına ve gözetleme görevlerine kadar birçok farklı alanda hayati roller üstlenir. Ancak bu görevlerin başarıyla yerine getirilebilmesi, etkili bir hava üstünlüğünü gerektirir. Bu bağlamda, bir hava kuvvetinin omurgasını en güçlü savaş uçakları oluşturur. ABD Hava Kuvvetleri’nin ikonik F-15 ailesi, bu rolün en başarılı örneklerinden biri ve kökleri 1960’ların sonlarına dayanır.
Efsanenin Doğuşu: F-15’in Tarihi
Orijinal F-15 modeli, ABD Hava Kuvvetleri’nin Sovyetler Birliği’nin korkutucu MiG-25 Foxbat savaş uçağına karşı koyabilecek bir uçak geliştirme çabaları sırasında, 1969 yılında McDonnell Douglas tarafından tasarlandı. Bu uçak, o dönem için devrim niteliğinde bir mühendislik harikasıydı. Uzmanlara göre F-15 projesi, “ABD Hava Kuvvetleri tarihindeki en başarılı uçak geliştirme ve tedarik programlarından biri” olarak anılıyor.
1997’de McDonnell Douglas, Boeing ile birleşti ve böylece F-15 ailesinin yeni nesil modelleri Boeing tarafından geliştirilmeye başlandı. Son teknolojiyle donatılan F-15EX Eagle II, bu dönüşümün en çarpıcı örneği olarak karşımıza çıkıyor.
F-15EX Eagle II’nin Tasarımı ve Üretimi
Nisan 2021’de, F-15EX modelinin resmi tanıtım ve isimlendirme töreni Florida’daki Eglin Hava Kuvvetleri Üssü’nde gerçekleştirildi. Törende, Hava Kuvvetleri’nin bu yeni nesil savaş uçağının Boeing’in eseri olduğunu vurgulandı. Hava Kuvvetleri Satın Alma Sekreter Yardımcısı Korgeneral Duke Richardson, iki F-15EX uçağının teslimat süresinin, normalde 39 ay olan süre yerine, yalnızca dokuz ayda tamamlandığını belirtti.
Boeing, F-15EX’i tasarlarken sofistike teknolojilerden faydalandı. Uçağın en dikkat çekici özelliklerinden biri, BAE Systems tarafından geliştirilen Eagle Pasif/Aktif Uyarı ve Hayatta Kalma Sistemi (EPAWSS). Bu elektronik savaş paketi, uçağın düşman tehditlerine karşı üstün koruma sağlamasına olanak tanıyor.
F-15EX Üretim Merkezi: St. Louis, Missouri
F-15EX, Missouri’nin St. Louis bölgesindeki Boeing tesislerinde üretiliyor. Bu tesis, yıllar önce orijinal F-15A’nın üretildiği aynı bölgedir. İlk F-15EX modeli, St. Louis’teki fabrikadan çıkarak Oregon’daki Portland Hava Ulusal Muhafız Üssü’ne teslim edilmiştir.
Boeing, F-15 ailesinin yanı sıra B-52 bombardıman uçakları, T-7A Red Hawk eğitim uçakları ve Air Force One gibi efsanevi modellerin üretiminde de öncülük ediyor.
F-15 Ailesinin Geleceği ve Küresel Kullanımı
F-15 ailesi, yalnızca ABD’de değil, dünya genelinde birçok müttefik ülkenin envanterinde yer alıyor. Kasım 2024’te Güney Kore, 59 adetlik F-15K filosunu yeni radar sistemleri ve modern ekipmanlarla güçlendirmek için 6,2 milyar dolarlık bir modernizasyon programı başlattı. Benzer şekilde, İsrail, 5,2 milyar dolar maliyetle 24 adet F-15EX Eagle II (İsrail varyantı F-15IA olarak adlandırılıyor) satın almak için anlaşma imzaladı.
Yeni modellerin teslimatıyla birlikte, eski F-15C ve D modelleri, yerlerini bu üstün teknolojiye sahip uçaklara bırakmaya hazırlanıyor. Oregon Hava Ulusal Muhafızları, F-15EX’i mevcut F-15C filosunun yerine geçecek ideal bir yükseltme olarak değerlendiriyor.
