Kamu-özel sektör işbirliği projelerinin uygulanmaya başlandığı 1986 yılından günümüze kadar Türkiye’de havaalanlarına 24 milyar doların üzerinde yatırım yapıldı.
En büyük yatırım ise İstanbul Havalimanı.
Cumhuriyetin yüzüncü yılına giren Türkiye bir yandan da Türkiye Yüzyılı hedeflerini hayata geçirmek için altyapı yatırımlarını hızlandırdı. Altyapının gelişiminde ise kamu-özel sektör işbirliği (KÖİ) yatırımları önemli rol oynuyor. Bu kapsamda Türkiye’de bu modelin uygulanmaya başlandığı 1986’dan bu yılın eylül sonuna kadar yatırım tutarı 98,6 milyar doları bulan 270 proje için sözleşme imzalandı. Kamu-özel sektör işbirliği modeli, özellikle otoyol, köprü, havalimanı gibi altyapı yatırımları ile hastane gibi kamu hizmetlerinin sunumunda alternatif bir finansman modeli olarak önem taşıyor. Türkiye’nin lojistikte ve ulaşımda merkez ülke olma hedefinin en önemli ayaklarından birini ise kuşkusuz hava taşımacılığı oluşturuyor.
İSTANBUL MERKEZ OLDU
Özellikle 2000’lerden sonra havaalanı ve havacılık yatırımları büyük hız kazandı. Özellikle İstanbul Havalimanı açıldığı günden bu yana Türkiye’de hava taşımacılığında kritik rol oynuyor. 10 milyar euronun üzerinde bir yatırımla gerçekleştirilen havaalanının ekonomiye şimdiden 100 milyar euronun üzerinde katkı sağladığı değerlendiriliyor. KÖİ yatırımları içinde havaalanlarına yapılan toplam yatırım ise 24 milyar doları geçti.
ENERJİ ÜÇÜNCÜ SIRADA
98,6 milyar dolarlık toplam tutarda en büyük pay ise 32,5 milyar dolarla karayolu yatırımlarına gitti. Öne çıkan diğer alanlar, 21,7 milyar dolarla enerji ve 13 milyar dolarla sağlık tesisi, 2,5 milyar dolarla liman, 1,7 milyar dolarla endüstriyel tesis ve 1,5 milyar dolarla yat limanı- turizm tesisi yatırımları oldu. Proje sayılarının sektörlere göre dağılımında 102 ile ilk sırada enerji yer aldı. Bu sektörü, 46 ile karayolu, 24’le liman, 23’le gümrük tesisi, 20’şerle havaalanı ve yat limanı-turizm tesisi yatırımları takip etti. Söz konusu dönemde bu modelle 18 sağlık tesisi yatırımı yapıldı. Yatırım yapılan diğer alanlar, madencilik, kültür-turizm tesisi, endüstriyel tesis, demiryolu ve katı atık oldu.
RİZE-ARTVİN HAVALİMANI MİLYONA UÇUYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycanlı mevkidaşı İlham Aliyev’in katılımıyla 14 Mayıs 2022 tarihinde hizmete açılan Rize-Artvin Havalimanı’nı 1-31 Ekim 2023 tarihleri arasında 86 bin 255 kişi kullandı. Havalimanına ekim ayında 642 uçak iniş ve kalkış yaptı. Rize-Artvin Havalimanı 1 Ocak tarihinden 31 Ekim 2023 tarihine kadar geçen 10 aylık sürede toplamda 863 bin 803 kişi kullandı.