Sabah’ın haberine göre ABD, Türk Hava Kuvvetleri için ürettiği F-35A Lightning II tipi savaş uçaklarını hangarda muhafaza ettiği gerekçesiyle kira bedeli talep etti.
ABD tarafı Türkiye’ye tahsis edilen F-35’leri hangarda muhafaza ettikleri gerekçesiyle Türkiye’den kira bedeli talep ederken Ankara, proje için ödenen 1.4 milyar doların iadesinin yanında Türk firmaların projede verilen taahhütlerle yaptığı yatırımlardan kaynaklanan zararın tazminini veya parça alımının devamını istiyor.
Öte yandan, Eylül 2021’den bu yana ABD’den 40 adet F-16 Viper uçağının tedariki ve 79 F-16’nın modernizasyonu konularında teknik çalışmalar da devam ediyor. Uçakların tedarikine yönelik ABD Kongresi ve Temsilcileri Meclisi’nde alınan kararlar gerçi çekilse de henüz satış mekanizması işlemiş değil.
Türkiye İçin Üretilen F-35’ler
Müşterek Taarruz Uçağı (JSF) Programı kapsamında 100 adet F-35 Lightning II tedarik etmeyi planlayan Türk Hava Kuvvetleri, resmen 30 adet uçağın siparişini vermişti.
Bu kapsamda; 2018 yılında 2 adet, 2019 yılında 4 adet, 2020 yılında 8 adet, 2021 yılında 8 adet ve 2022 yılında 8 adet olmak üzere toplam 30 adet uçağın teslimatı gerçekleştirilecekti.
Ancak ABD, S-400 Hava Savunma Füze Sistemi tedariki sebebiyle Türkiye’ye ambargo ve CAATSA yaptırımlarını uygulamaya karar verdi. Ambargo kararı verildiğinde Türk Hava Kuvvetleri için 6 adet F-35A uçağının üretimi tamamlanmıştı. Üretim hattındaki uçaklar ise hukuki olarak ABD Hava Kuvvetleri’nin kullanımına sunuldu ancak gerçekte ise hangarda muhafaza edildiği biliniyor.
Türkiye, Eylül 2021 itibariyle JSF Projesi’nden tamamen çıkarıldı. Türkiye, program kapsamında 1 milyar 400 milyon ABD Doları tutarında ödeme gerçekleştirmişti.
Milli Projeler Yürütülüyor
Türkiye bir taraftan F-35 Projesi kapsamında ödediği paranın iadesi için bir taraftan da yeni F-16 savaş uçakları ile mevcut F-16’ların modernizasyonu amacıyla kit tedarik etmeyi amaçlıyor.
Öte yandan F-16’ların milli imkanlarla modernizasyonu ile Milli Muharip Uçak, KIZILELMA ve ANKA-3 gibi milli insanlı/insansız savaş uçaklarını geliştirme faaliyetleri de devam ediyor.