Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen kamikaze insansız hava araçlarına (İHA) Deli eklendi.
Titra Teknoloji tarafından geliştirilen Deli, SAHA İstanbul tarafından düzenlenen SAHA EXPO’da ilk kez sergilendi.
Deli Taktik Kamikaze Sistemi, yüksek etki çapına sahip harp başlığıyla görev yapacak. Otonom ve manuel operasyonel yeteneklere sahip Deli, modüler yapısıyla kolayca taşınıp, 15 dakikadan kısa sürede kullanıma hazır hale geliyor. Karıştırma önleyicilerle güvenlik seviyesi artırılan Deli, saatte 80 kilometre seyir hızına, 180 kilometre maksimum hıza ulaşabiliyor. Deli, 3 bin 500 metre maksimum irtifa, 150-500 metre operasyonel irtifa ile muharebe sahasına çıkmaya hazırlanıyor.
Titra Teknoloji Genel Müdürü Davut Yılmaz, Deli Projesi’nin yaklaşık 2 yıl önce başladığını söyledi.
Mümkün olduğu kadar maliyet etkin, elle veya katapulttan fırlatılabilir sabit kanatlı kamikaze İHA geliştirmek için yola çıktıklarını belirten Yılmaz, testlerde sona geldiklerini, yıl sonunda envantere katılabilecek seviyeye ulaşmayı hedeflediklerini bildirdi.
“Kendi sınıfından dünyada iddialı”
Yılmaz, projenin geldiği aşama ve Deli’nin benzer ürünlerden farklarına ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
“Deli şu anda 1 saatten fazla, 75 dakika havada kalabiliyor, 85 kilometreye kadar gidebiliyor, 3,1 kilogram civarında bir harp başlığı var. TÜBİTAK SAGE’nin geliştirdiği harp başlığı, çok önemli bir mühimmat. Deli Projesi’nin kendi sınıfından dünyada çok iyi bir yerde konumlanacağını düşünüyoruz. Üç temel üstünlüğe sahip. Birincisi, maliyet etkin olması. Çünkü kamikazeyi bir kere kullanma durumunuz var, ikinci kez kullanmayacağınız için ucuz olması tercih ediliyor. Biz de bu konseptle tasarım yaptık. İkincisi, harp başlığı, bunun Deli’yi çok öne çıkaracağını düşünüyoruz. Üçüncü özelliği de otonomi kabiliyeti. Otonomi özellikleriyle kendi geliştirdiğimiz algoritmalar sayesinde, Deli’nin çok fark yaratacağını düşünüyoruz.”
“Deli” isminin hikayesi
Deli’nin uçuş ve dalış testlerinin devam ettiğini ve patlatma testleri aşamasına ulaştıklarını dile getiren Yılmaz, birkaç ay içinde bu testleri de tamamlamayı planladıklarını aktardı.
Yılmaz, endüstriyel casusluk gibi kaygılar dolayısıyla fuarda gerçek ürün yerine konsept modeli sergiledikleri bilgisini verdi.
Davut Yılmaz, ürünün isim tercihine ilişkin de şunları kaydetti:
“İki yerden esinlendik. Birincisi bir açılımı var kendi içimizde kullandığımız, Düşük Maliyetli Elle Atılabilir İHA’nın aslında kısaltması. İkincisi de Osmanlı’dan gelme, uyarlama bir kelime. Malum Osmanlı’da Deliler Birliği vardı. En önde giden, savaşan birlik ve insanlar, bir de bundan esinlendik.”
