3. Havalimanı’nın ihalesi 2013 yılında sonuçlandı. İki yıl sonra da master planı değiştirildi. Bu değişikliğin gerekçesi, proje için devletin tahsis ettiği alanın, yarım asır boyunca madencilik yapılması nedeniyle, “pasa” adı verilen maden artıklarıyla kaplı olduğunun tespitiydi.
Yaygın biçimde çürümüş zemin – farklı nitelikte- risklere yol açabilecekti.
Fugro adlı danışmanlık şirketinin verdiği rapor doğrultusunda, ana plan (master plan) değiştirildi. Ağırlıklı olarak pistlerin yönleri değiştirildi.
Değişikliği Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü onayladı. (Bu hususu genel hatlarıyla pazar günü yazdık. Fakat o yazıda asıl olarak master plan değişikliğine bağlı olarak değiştirilen “maniaplanı”na ilişkin soru yöneltmiştik.)
Bugün master plan değişikliğine bağlı olarak değişen yatırım bedelinianlatacağız.
Zira, üç yıl önceki bir konu olmasına karşın, master plan değişikliğinin sonuçlarının, kamu kaynakları açısından ne kadar uzun vadeli olduğunu görüyoruz.
Sayıştay’ın DHMİ (Devlet Hava Meydanları İşletmesi) 2016 yılı raporunda yer alan konu, halkın haber alma hakkı ve kamu kaynakları açısından önem taşıyor.
1.4 milyar Avro fark çıktı
3. Havalimanı, Yap-İşlet-Devret (YİD) yöntemiyle yaptırılıyor.
Bugün -daha sonra kurdukları “görevli şirket”– İGA A.Ş. olarak anılan, Limak-Cengiz-Kolin-Kalyon ve Mapa ortaklığı, ihaleyi kazandığında, yatırım maliyeti 10 milyar 247 milyon Avro olarak açıklanmıştı.
Devletin İGA A.Ş. ile imzaladığı uygulama sözleşmesine göre, yatırım tutarı etaplara göre şöyle dağılıyor:
1. Etap: 7.354 milyon Avro
2. Etap: 596 milyon Avro
3. Etap : 1.531 milyon Avro
4. Etap : 766 milyon Avro
***
Şimdi başa dönelim ve gelelim konunun can alıcı yerine.
3. Havalimanı master planı, yazının girişinde belirttiğimiz risk dolayısıyla değiştirilmişti. İşte bu değişiklik, yatırım maliyetinde ciddi bir farka yol açmış.
7 milyar 354 milyon TL olarak belirlenmiş 1. Etap yatırım bedeli, 5 milyar 990 milyon 572 bin 573 Avro’ya düşmüş.
Fark: 1 milyar 363 milyon 477 bin Avro.
(Bugünün kuruyla 7 milyar 226 milyon TL’ye karşılık geliyor.)
***
Sayıştay raporundan öğreniyoruz ki, bu maliyet azalışına rağmen, İGA’nın toplam yatırım bedelinde herhangi bir değişikliğe gidilmemiş. Şöyle:
“Projelerin kod ve koordinat değişikliklerinden kaynaklanan azalışın yukarıdayer alan yöntemi daha sonra belirlenecek bir usulde (kira bedeli, ilave yatırım vb.) 4’üncü madde kapsamında değerlendirilmesi şartları ile Revize Master Planının uygun görülmesine…”
Yani İGA A.Ş. ile kamu kuruluşu, yatırım bedelini düşürmek konusunda anlaşmak yerine, “ek yatırım, kira bedelinde değişiklik” gibi bir ihtimal üzerinden uzlaşmışlar. Bu uzlaşmanın “idare lehine” olduğu belirtiliyor ama tablo net değil.
Onun için soralım:
Ulaştırma Bakanlığı, 1. Etap yatırım bedelinde ortaya çıkan, kamu lehine 1 milyar 364 milyon Aro’nun akıbeti konusunda İGA ile nasıl bir anlaşma yaptı? ( cumhuriyet/Çiğdem Toker )
3. Havalimanı’nda bir hesap öyküsü
